Bij wierook denken de meesten van ons aan de stokjes die worden aangestoken en dan een geurende rook afgeeft. Wat vele van ons niet weten is dat wierook eigenlijk een hars is en al een eeuwenoud gebruik kent. We beginnen bij de basis. Want wanneer er over wierook wordt gesproken worden in sommige gevallen verschillende soorten hars bedoelt. Om die reden zullen we in deze blog ook meerderen harsen bespreken.

Soorten

Olibanum

De oorspronkelijke wierook, ook wel olibanum, is een hars afkomstig van de boswelliaboom (Boswellia thurifera). Deze boom groeit in India, Somalië, Jemen en Oman. Wanneer er een snee in de bast een snee wordt gemaakt verschijnt er een doorzichtige harsdruppel. Zodra de druppels, ook wel tranen genoemd, hard worden verkleuren ze naar een meer gele kleur.

Olibanum komt van het Arabische ‘al-labán’ wat melk betekent. Een ander verhaal dat rondgaat is dat Olibanum een samenvoeging is van olie van Libanon. Dit had er mee te maken dat tot de 20ste eeuw wierook net zo duur was als goud. Zodra er over wierook wordt gesproken gaat het over het algemeen over olibanum. Dit is het oudste wierookhars dat gebruikt wordt.

Frankincense is een andere benaming voor Olibanum (wierook).

Benzoïn

Afkomstig van een reusachtige boom (Styrax benzoïn) die wel 30 meter hoog kan worden. Van oorsprong komt deze boom uit het gebied rondom India. Tegenwoordig wordt deze boom in Brazilie en Indonesië gekweekt.

Labdanum

Labdanum is afkomstig van de Cistus ladaniferus en komt voor in het mediterrane gebied en in Marokko. Deze sierstruik die tot wel 150 cm hoog kan worden, wordt ook veel gehouden als sierplant vanwege de mooi bloemen. De geur van deze hars is zoet en honingachtig. Om die reden wordt Labdanum verwerkt in dure zepen en parfums als vervanging van amber.

Galbanum

Dit hars is afkomstig van de scheuten van de Ferula gummosa en groeit voornamelijk in Iran en Syrië. Waar de meeste harsen uit de stam van de boom komt, komt galbanum uit de bladstelen. Ook zijn er twee soorten te onderscheiden. Dit heeft met de herkomst van de plant te maken. Levatijnse of zachte galbanum komt uit het gebied van Syrië (het Oostelijke gedeelte van de Middellandse zee met o.a. Libanon, Israël en Jordanië) en is te herkennen aan zijn gele tot rode kleur. Zodra de kleur geel tot donkerbruin is dan is dit de Perzische of harde galbanum en is deze afkomstig uit het gebied bij Iran.

Galbanum is te herkennen aan een frisse geur.

Oud(h)

We hebben hier al een keer een blog over geschreven, maar kunnen we ook bij dit lijstje voegen. Oud is afkomstig van de Aquilaria boom. Meer weten over Oud? Lees dan onze blog hier.

Amber (barnsteen)

We kennen amber dat afkomstig is van de potvis, maar we hebben ook amber als hars. Ronde de 14de eeuw is hier verwarring ingekomen doordat de Engelsen het woord gingen gebruiken voor ambergris of ook wel grijze amber. Van oorsprong komt het woord van het Arabische ‘anbar’ en betekent helder, schijnend.

Er is een wezenlijk verschil tussen grijze amber en gele amber. Zo blijft Ambergris drijven op water, terwijl barnsteen (gele amber) zwaar is. Nu doet de benaming van barnsteen eerder denken aan een steen dan een hars. Toch is het afkomstig van dennen/naaldbomen (Pinus succinifera) en geeft het bij het verwarmen een dennenachtige geur.

Oogst

Uiteraard is de oogst verbonden aan de boom/plant soort. Uitgaand van Olibanum wordt de boom tussen februari en maart ingekerfd. Nu is het niet dat het hars er dan direct uitstroomt, dit duurt twee tot drie maanden. Zodra de tranen hard en wit worden kunnen deze van de boom worden gehaald. Het inkerven van de boom heeft uiteraard invloed op de boom, om die reden wisselen ze de bomen af zodat de bomen tussentijds ook kunnen rusten. Eén Bosweilliaboom kan slechts 400 gram hars produceren.

Voor alle harsen geldt dat de meest zuiverste hars van de stam wordt geplukt of met een mes er af wordt geschraapt. Schonere stukken hars zien eruit als druppels en zijn lichtgeel of roze van kleur. Zodra de hars van de grond wordt geraapt wordt dit gezien als mindere kwaliteit.

Op dit moment komt de beste wierook uit Dhofar (Oman).

Geschiedenis

Het gebruik van wierook gaat heel ver terug en was verbonden aan religieuze momenten. Zo gaat er het verhaal van 323 tot 30 v. Christus waarbij de Egyptenaren kinderen en kamelen lieten lopen tijdens een processie met gouden bekers met olibanum. In verschillende religies werd/wordt wierook gezien om de goden te vereren en om kwade geesten te verdrijven.

Ander leuke weetjes

• Wierook hars kun je ook in je water doen. Zo heeft het een positief effect op het maag-darmstelstel en geloven de Chinese dat wierook helpt om ontstoken gewrichten te behandelen.

• Na distillatie ontstaat er een olie, maar wierook levert ook een extract. Beide producten zijn verschillende van geur.

 

Parfums met wierook

Frederic Malle – Portrait of a Lady. In deze geur wordt zowel olibanum als benzoin gebruikt, gecombineerd met roos, kaneel en patchouli.

Mancera – Hindu Kash. Ook hier zijn weer meerdere harsen gecombineerd, namelijk; Olibanum, Labdanum en Amber. Verder zit er in deze geur Guaiaca hout en musk.

Penhaligon’s – Terrible Teddy. In de topnoot ruik je al gelijk de wierook.

Maar ook in Montale Bakhoor, Maison Francis Kurkdjian Pour le Soir Maison en Louis Vuitton Nuit de Feu (en nog veel meer).

 

Geuren met wierook bij ons in het assortiment zijn o.a.